Nowofundland

Wyraz nowofundlanda odzwierciedla łagodność i życzliwe nastawienie do świata. Jest to pies pełen godności, pogodny i zmyślny, znany ze swej niezmąconej łagodności.

Nowofundlandy były zawsze psami bardzo ciężko pracującymi: towarzyszyły rybakom na łowiskach, pomagały przy wyciąganiu sieci na brzeg, szybko odszukiwały w wodzie zagubione przez rybaków przedmioty a ich samych niejednokrotnie ratowały przed utonięciem. Obdarzone doskonałym zmysłem orientacji potrafiły bezbłędnie wskazać kierunek do brzegu. Pracowały również na lądzie, ciągnęły sanie z ciężkimi ładunkami, takimi jak wielkie pnie drzew pochodzące z wycinki lasów.

Dziś nowofundland jest wspaniałym ratownikiem, potrafi wskoczyć do wody z wysokiego mostu lub nawet z helikoptera. Ma tak silnie zakodowaną pasję ratowania, że będąc z nim nad jeziorem trzeba uważać, żeby nie próbował wszystkich kąpiących się wczasowiczów powyciągać z wody. Nowofundland ma wspaniały charakter, jest psem zrównoważonym, bardzo opiekuńczym w stosunku do dzieci, bez reszty oddanym swoim właścicielom. Jest niezwykle inteligentny i chętnie się uczy, a to, czego się nauczył, zapamiętuje. Nie lubi bezmyślnego powtarzania ćwiczeń, bo to go nudzi, w szkoleniu potrzebuje urozmaicenia oraz pochwał, które uwielbia. Przedstawiciel tej rasy wymaga konsekwentnego, cierpliwego i łagodnego podejścia – nie toleruje brutalnego traktowania. Łagodny i dobroduszny nowofundland wbrew pozorom nie jest psem dla każdego. Nie nadaje się dla ludzi zapracowanych, słabych fizycznie i psychicznie. Właściciel musi poświęcić czas na wychowanie i wyszkolenie pupila, a także liczyć się z wysokimi kosztami jego utrzymania.

Nowofundland jest z natury łagodny w stosunku do ludzi i nawet nieznajomych traktuje życzliwie. Nie sprawdzi się więc w roli stróża, chociaż w wyjątkowych sytuacjach potrafi stanąć w obronie właściciela. Nie jest też psem dla estetów, ceniących sobie ład i porządek – wnosi do domu sporo błota, wychlapuje wodę z miski, czasem mocno się ślini.

Nowofundland to silny i raczej odporny pies. Jednak jak większość dużych ras ma skłonności do dysplazji stawów biodrowych (do uzyskania uprawnień hodowlanych wymagane jest prześwietlenie z wynikiem A,B lub C), łokciowych i kolanowych oraz do skrętu i rozszerzenia żołądka.

Innym poważnym problemem zdrowotnym tej rasy mogą być choroby serca (podzastawkowe zwężenie aorty i przetrwały przewód tętniczy – które mogą doprowadzić do nagłej, przedwczesnej śmierci) a także dziedziczne choroby oczu: postępujący zanik siatkówki, entropium, ektropium a także „cherry eye” - wypadniecie gruczołu trzeciej powieki.

Dużo rzadziej zdarzają się również wady ustawienia powiek, alergie pokarmowe, problemy skórne wynikające najczęściej z braku odpowiedniej pielęgnacji, zapalenie pęcherza moczowego (najczęściej w wyniku przeziębienia) oraz dziedziczna metaboliczna choroba układu moczowego (cystynuria) prowadząca do tworzenia się kamieni nerkowych. Jeśli pies często pływa, należy zawsze pamiętać o wysuszeniu wnętrza uszu, ponieważ wilgoć sprzyja rozwojowi chorób grzybiczych i stanom zapalnym.

Szata nowofundlanda jest gęsta i obfita, dlatego jej pielęgnacja wymaga sporo pracy. Pies tej rasy najintensywniej linieje na wiosnę, kiedy gubi dużą ilość miękkiego podszerstka. Trzeba go wtedy czesać codziennie, aby szybciej pozbyć się martwego włosa i zapobiec tworzeniu się kołtunów. Normą jest przeczesanie twardą szczotką trzy razy w tygodniu.
Nowondlanda nie należy kąpać w zwykłych szamponach (aby jego sierść nie straciła właściwości nieprzepuszczania wody - odtworzenie tej właściwości może potrwać kilka tygodni) - należy albo używać wyłącznie wody lub specjalistycznych środków z olejkami - po kąpieli w morzu wystarczy spłukać psa pod bieżącą "słodką" wodą.

We Francji, w 1985 roku, powołany został Narodowy Związek Hodowców Wodnych Psów Ratowniczych, którego zadaniem jest szkolenie drużyn ratowniczych wyposażonych w psy. Szkolenie obejmuje trzy poziomy umiejętności. Pies - dyplomowany ratownik potrafi skakać z łodzi czy z urwiska, przytrzymać zębami za ramię tonącego i doholować go do łodzi lub na ląd. W sytuacji zagrożenia załogi łodzi potrafi zawrócić łódź. Zakres jego umiejętności jest jeszcze znacznie szerszy. Rokrocznie Francuzi szkolą około dwudziestu drużyn. Ma to zresztą swoje podłoże historyczne. Wieść głosi, że Napoleon zawdzięczał uratowanie życia właśnie nowofundlandowi, kiedy tonął przebywając na Elbie.

W Polsce nowofundlandy wykorzystuje się też do poszukiwania zwłok w wodzie – tego typu szkoleniem zajmuje się policja. Wykorzystanie w tym kierunku nowofundlandów jest w Europie ewenementem.

Angielski poeta George Byron (1788-1824) na nagrobku swojego nowofundlanda kazał wyryć epitafium na jego cześć:
Tu spoczywa pies, który posiadał urodę bez próżności,
siłę bez zarozumiałości, odwagę bez okrucieństwa
i wszystkie cechy człowieka bez jego przywar.

Nazwa rasy Landseer (uznawanej przez niektóre organizacje kynologiczne za odmianę nowofundlanda) pochodzi od nazwiska angielskiego malarza, sir Edwin Landseer'a, który umieszczał na swoich obrazach właśnie łaciate, biało czarne psy, bardzo zbliżone wzorcem do nowofundlanda.