Airedale Terrier
Waterside terrier, Bingley terrier
Klasyfikacja FCI
Wymiary
Wygląd
Charakter
Pielegnacja i zdrowie
Długość życia
Historia rasy
Ciekawostki
Nazwy w językach obcych
Airedale Terrier to brytyjska rasa powstała w okolicach miasta Airedale w hrabstwie Yorkshire. Jest to największy z terierów, uosabiający wszystkie typowe cechy tej grupy psów. Często nazywany jest królem terierów.
Rasa ta odznacza się znakomitym węchem dzięki czemu często wykorzystywany był jako pies tropiący i myśliwski. Airedale terriery pracowały także jako psy policyjne i służbowe. Obecnie jest głównie psem do towarzystwa lub psem przewodnikiem.
Nr wzorca FCI: | 7 |
Data publikacji wzorca FCI: | 2012-11-24 |
Kraj patronacki: | Wielka Brytania |
Grupa: | 3 - Teriery |
Sekcja: | 1 - Teriery duże i średnie |
Próby pracy: | Próby pracy do decyzji poszczególnych krajów. |
Użytkowość: | Pies towarzysz, pies myśliwski, pies militarny i obrończy, pies przewodnik. |
Pies | |
wysokość w kłębie: | 58 - 61 cm |
masa ciała: | 22 - 27 kg |
Suka | |
wysokość w kłębie: | 56 - 59 cm |
masa ciała: | 20 - 25 kg |
Airedale terrier to największy z terierów, muskularny, aktywny, dość krępy, nie sprawia wrażenia wysokonożnego, ani nadmiernie wydłużonego.
Airedale terrier to pies długogłowy. Wielką sztuką w hodowli było uzyskanie tak długiej i wąskiej głowy, a jednocześnie tak solidnego kośćca. Airedale winien mieć grube, proste nogi, wspaniały korpus, głęboką klatkę piersiową i krótkie lędźwie. Winien być psem kwadratowym, ale o płynnej górnej linii szyi i tułowia (sylwetka jego nie może być rysowana samymi liniami prostymi). Winien mieć długą szyję, ale krótki grzbiet. Winien być mocny, ale jednocześnie nie za szeroki. Ideałem jest, gdy ogon jakby "stoi na plecach", a za nim da się jeszcze zarysować zad.
O dobrych proporcjach, bez widocznej różnicy w długości mózgoczaszki i trzewioczaszki. Nie ma na niej zmarszczek.
Mózgoczaszka: | |
---|---|
Czaszka | Długa i płaska, niezbyt szeroka między uszami, zwęża się łagodnie ku oczom. |
Stop | Ledwie widoczny. | Trzewioczaszka: |
Nos | Stosunkowo duży i czarny. |
Kufa | Dobrze wypełniona przed oczami, nie jest zwężona pod oczami, a tylko delikatnie wyrzeźbiona, dzięki czemu nie jest klinowata, ani jednakowo szeroka na całej długości. |
Policzki | Płaskie, nie uwydatnione. Krągłe policzki są wadą. |
Wargi | Przylegające. |
Uzębienie | Szczęka i żuchwa są głębokie, mocne i dobrze umięśnione, gdyż siła chwytu jest bardzo pożądana. Nie mogą mieć jednak kształtu tak zaokrąglonego, by policzki psa wydawały się krągłe. Zęby są mocne. Zgryz nożycowy, to znaczy, że górne siekacze w ścisłym kontakcie przykrywają dolne i są ustawione pionowo. Zgryz cęgowy jest akceptowany. Przodozgryz i tyłozgryz są niepożądane. |
Oczy | Ciemne, stosunkowo małe, nie wyłupiaste, o charakterystycznym u teriera wyrazie, spojrzenie pojętne i bystre. Oczy jasne lub wypukłe są wysoce niepożądane. |
Uszy | W kształcie litery „V” noszone u boków głowy, małe, ale pasujące do rozmiarów psa. Linia ich załamania przebiega nieco ponad wierzchem czaszki. Zwisające, ciężkie uszy, lub uszy zbyt wysoko osadzone są niepożądane. |
Sucha, dobrze umięśniona, średnio długa i średnio gruba, poszerza się stopniowo ku łopatkom, bez luźnego podgardla.
Grzbiet | Krótki, mocny, prosty, dobrze związany. |
Lędźwie | Umięśnione. Pies o krótkich lędźwiach i dobrym ożebrowaniu ma krótką słabiznę. Jeśli pies nie jest dobrze związany, widać to w słabiźnie. |
Klatka piersiowa | Głęboka (mniej więcej do poziomu łokci), nie jest szeroka. Żebra dobrze wysklepione. |
Brzuch | Dobrze podciągnięty. |
Kiedyś obowiązkowo kopiowany - aktualnie nie jest to wymagane czy chociażby wskazane. W Polsce od 1997 roku obowiązuje prawny zakaz kopiowania uszu i ogonów psom.
Ogon kopiowany | Wysoko osadzony i radośnie noszony, ale nie zakręcony ponad grzbietem. Powinien być mocny i gruby. Jego koniuszek znajduje się mniej więcej na tej samej wysokości, co szczyt czaszki. |
Ogon niekopiowany | Wysoko osadzony i noszony radośnie w górze - może być lekke zakręcony do przodu. Powinien być mocny i gruby. |
Kończyny przednie: | |
---|---|
Łopatki | Długie, skośnie ułożone, płaskie. |
Łokcie | Przylegające do tułowia, w chodzie swobodnie poruszające się po jego bokach. |
Przedramiona | Idealnie proste, o mocnym kośćcu. |
Łapy | Małe, okrągłe i zwarte, o grubych opuszkach i palcach umiarkowanie wysklepionych, nie zwracają się na zewnątrz ani do wewnątrz. | Kończyny tylne: |
Wrażenie ogólne | Długie i mocne. |
Kolana | Stawy kolanowe dobrze kątowane, nie są skierowane ani do wewnątrz, ani na zewnątrz. |
Podudzia | Umięśnione. |
Śródstopie | Stawy skokowe nisko umiejscowione. Oglądane od tyłu równoległe. |
Łapy | Małe, okrągłe i zwarte, o grubych opuszkach i palcach umiarkowanie wysklepionych, nie zwracają się na zewnątrz ani do wewnątrz. |
Podczas ruchu pies powinien wyrzucać nogi swobodnie wprost do przodu, przy czym przednie, jeśli mają łokcie przylegające do tułowia, poruszają się równolegle do jego boków i do siebie, tylne zaś dają pchnięcie. Całkowicie prawidłowe chody mają psy o długich udach i muskularnych podudziach, dobrze ukątowanych w stawach kolanowych, gdyż to umożliwia mocną i szybką akcję stawów skokowych. U psa stojącego trudno jest stwierdzić odstające lub wciśnięte łokcie, natomiast podczas ruchu wada ta, jeśli istnieje, od razu się ujawnia. Przy łokciach odstających pies ma skłonność do krzyżowania nóg, przy wciśniętych przeciwnie - wyrzucając je na bok, stawia szerzej. Krowia postawa nóg tylnych powoduje skręcenie kolan i palców na zewnątrz, przez co znacznie się osłabia siła pchnięcia nóg. Nogi tylne o postawie kabłąkowatej, tj. gdy stawy skokowe są skręcone na zewnątrz, mają skłonność do krzyżowania się.
Airedale terrier jest psem dwukolorowym: czarno-czerwonym lub szaro-płowym. Sama głębia tonacji obu kolorów nie jest tak ważna jak ich wzajemne rozmieszczenie, które w nomenklaturze umaszczeń określa się jako czaprakowe (nie czarne-podpalane!). Chodzi o jak najmniejszy czaprak, czyli ciemne siodło pokrywające jedynie grzbiet i boki szyi i tułowia. Czerń na głowie i kończynach jest wysoce niepożądana.
Sierść | Twarda, gęsta i szorstka, nie tak długa, by wydawała się zmierzwiona. Włos przylegający, prosty i zwarty porasta tułów i kończyny. Sierść okrywowa, wierzchnia jest twarda, druciana, sztywna, podszerstek miękki i krótszy. Najtwardsza sierść jest lekko falista. Kędzierzawy lub miękki włos jest wysoce niepożądany. |
Maść | Górne partie szyi, grzbiet i wierzch ogona są czarne lub szaro-czarne. Pozostała powierzchnia ciała podpalana. Uszy są często ciemniejsze, a czarne naloty (osmolenia) mogą występować wokół szyi i na skroniach. Dopuszczalne trochę białych włosów na piersi. |
Wszelkie odstępstwa od podanego wzorca powinny być uznane za wady i oceniane w zależności od stopnia nasilenia i wpływu na zdrowie i komfort życia psa.
Każdy pies, przejawiający fizyczne lub psychiczne nieprawidłowości, powinien zostać zdyskwalifikowany. W szczególności i bezwzględnie z uwagi na:
UWAGA: Samce powinny mieć dwa normalnie wykształcone jądra, całkowicie opuszczone do moszny.
Airedale Terrier to pies o bystrym wyrazie, szybki w ruchach, reagujący na każdy bodziec, stale w napięciu.
Wskazuje na to wyraz oczu, sposób noszenia uszu i postawiony ogon. Łatwy w kontaktach,
ufny i przyjacielski, odważny i inteligentny. Czujny i nieustraszony, ale nie agresywny.
Ma wesołe usposobienie, zawsze skory do zabawy. Jest dobrym towarzyszem, stróżem i obrońcą.
Psa tej rasy cechuje łatwość uczenia się, duża inteligencja oraz wrodzone zamiłowanie do wody,
umiejętność pływania, a nawet nurkowania.
Wymagana konsekwencja we wprowadzaniu nawyków żywieniowych – dorosłe psy często mają niepohamowany apetyt i zjadają drobne przedmioty znalezione na spacerze.
Psy tej rasy nie gubią włosów, jednak potrzebują odpowiedniej pielęgnacji (trimming) poprzedzonej skubaniem (stripping).
Pupile, które nie biorą udziału w wystawach często ze względu na łatwiejszą pielęgnację są strzyżone na krótko - przy zachowaniu jednak charakterystycznej sylwetki psa.
Rasa ta jest stosunkowo zdrowa - czasami mogą się pojawić uczulenia skórne spowodowane przez pasożyty lub zbyt wysokobiałkową dietę. Zdarzające się w przeszłości przypadki dysplazji stawowej stają się coraz rzadsze ze względu na coraz popularniejsze diagnozowanie osobników wykorzystywanych w hodowli przy użyciu aparatów rentgenowskich. Ze względu na swój ogromny apetyt (i na przykład zjadanie różnych rzeczy na spacerze) mogą tym terierom przydarzyć się zatrucia lub inne problemy z układem trawiennym.
Airedale terriery dożywają przeciętnie około 13 lat.
Przeciętna, oczekiwana długość życia psów rasy Airedale Terrier to 10-12 lat.
Oczywiście poszczególne osobniki mogą żyć krócej lub dłużej w zależności od indywidualnych predyspozycji, środowiska w jakim żyją, trybu życia, diety, pielęgnacji lub też przebytych chorób.
Airedale terier jest rasą brytyjską, pochodzącą z hrabstwa Yorkshire. Uważa się, że jego nazwa pochodzi od wystawy odbywającej się w Airedale, na której licznie wystawiano tak zwane „waterside” teriery, pochodzące z miejscowości w dolinach rzek Wharfe, Calder i Aire. Jest to największy z terierów, uosabiający wszystkie typowe cechy tej grupy psów. Często nazywany jest królem terierów.
Rasa ta powstała w drugiej połowie XIX wieku ze skrzyżowania otterhounda z wymarłym już "czarnym i podpalanym terierem". Początkowo nazywała się waterside terrier, później – bingley terrier, aż w końcu zmieniono jej nazwę na obecną. Dokładnie nie wiadomo jakich ras psów użyto podczas tworzenia airedale terrierów, ale najczęściej wymienia się takie jak: otterhound, black and tan terrier, collie oraz wiele różnych innych ras terierów.
Początkowo wykorzystywany był podczas polowań na wydry, lecz dzięki swojej wszechstronności sprawdza się w różnych dziedzinach myślistwa. Odznacza się znakomitym węchem; w Afryce, Indiach i Kanadzie wykorzystywany był jako pies tropiący. Przy swoim dużym wzroście nie może być jednak norowcem. Podczas obu wojen światowych pracował jako pies sanitarny i łącznościowy, teraz często używany w policji. Z racji spokojnego usposobienia (odziedziczonego prawdopodobnie po Collie) szkoli się je na przewodników dla niewidomych. Oprócz tego airedale terriery doskonale sprawdzają się w psich sportach, wymagających dużej zwinności i posłuszeństwa. Pomimo, że erdele czasami zaliczane do psów obronnych to wspaniale nadają się na rodzinnego pupila.
Obecnie Airedale terier jest bardzo popularną rasą w wielu krajach europejskich, a także w Ameryce, Afryce i nawet Australii. W Polsce ta rasa cieszyła się względną popularnością przed II wojną światową, lecz obecnie występuje u nas w dość skromnej liczbie, traktowana wyłącznie jako pies towarzysz.
Airedale mają olbrzymie zapotrzebowanie na ruch i będą najszczęśliwsze, mogąc żyć w domach z ogrodem. Nie stanowi to jednak reguły; jeżeli zapewnimy psu dużą dawkę aktywności w ciągu dnia, mieszkanie w bloku nie będzie żadnym problemem.
Poniżej znajdziesz nazwy tej rasy psa w innych językach:
Źródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Airedale_terrier
http://www.zkwp.pl/
Zdjęcie: https://www.pets4homes.co.uk